“… Δεν χρειάζονται πολλά λόγια για το ρόλο του Πικάσο στην Τέχνη, τους νέους δρόμους που άνοιξε, την ακαταμάχητη και ζώσα επιρροή του, όχι μόνο σε γενιές ολόκληρες ομοτέχνων του, σύγχρονων αλλά και των μεταγενέστερων, και στην καθαυτή νοηματοδότηση του Πολιτισμού και της σύγχρονης δημιουργίας. Ούτε λησμονείται επίσης, στις πολλαπλές προσλήψεις του έργου του, η προσήλωσή του σε ιδέες και ιδανικά, στα πανανθρώπινα αγαθά της ειρήνης, της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης και της προόδου. Αναμφισβήτητα, η Guernica παραμένει το πιο διάσημο και πιο αναγνωρίσιμο πολιτικό διάβημα του Πικάσο –όπως ο ίδιος το θέλησε, απαγορεύοντας τον επαναπατρισμό της στην πατρίδα του\ πριν από την πτώση της πολύχρονης δικτατορίας του Φράνκο και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Ας μην αφήσουμε, όμως, αυτόν τον εμβληματικό πίνακα του μεγάλου δημιουργού να επισκιάσει την έκφραση της πολιτικής του εγρήγορσης.
Μικρό μόνο δείγμα της οι πενήντα πέντε αυθεντικές αφίσες, που φιλοτέχνησε ο Πικάσο και συγκροτούν, μαζί με τα είκοσι αντιπροσωπευτικά κεραμικά του, αυτή την ξεχωριστή έκθεση στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών. Χρησιμοποιώντας τις τεχνικές της λιθογραφίας, της χαλκογραφίας και του λινόλεουμ, ο Πικάσο επιλέγει την αφίσα ως μέσο επικοινωνίας με το ευρύ κοινό. Τη μεταχειρίζεται για να εικονοποιήσει μηνύματα με ισχύ, με κορυφαίο το αίτημα για καταλλαγή, ύφεση και ειρήνη στον μεταπολεμικό ψυχροπολεμικό κόσμο. Οι αφίσες του ανασυνθέτουν μια εποχή ευαίσθητων ισορροπιών που ήδη μοιάζει μακρινή. Ταυτόχρονα απεικάζουν τα διακυβεύματά της και τη στάση του καλλιτέχνη απέναντι στον κόσμο που δημιουργεί. Μεταφέρουν τη σαφή τοποθέτηση του Πικάσο και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι, πολλές από αυτές, αντλούν την έμπνευσή τους από συνέδρια για την ειρήνη και τον αφοπλισμό. Εκτίθενται, για πρώτη φορά, αφίσες άγνωστες στο ελληνικό κοινό, αποτελώντας ένα τμήμα της μοναδικής συλλογής του Werner Röthlisberger, η οποία αριθμεί 250 αφίσες του Πικάσο. Είμαστε ευγνώμονες για την παραχώρησή τους.
Ο Πικάσο δεν υπήρξε μόνο μεγάλος καλλιτέχνης με τεράστια επιρροή, και εν ζωή και μετά θάνατον, αλλά και υπερασπιστής της δημοκρατίας. Πολέμιος κάθε μορφής τυραννίας και καταπίεσης. Αυτή η πλευρά του αναδεικνύεται, με περισσή ενάργεια από την έκθεση και ανανοηματοδοτείται, μέσω της φιλοξενίας της στους Δελφούς, ένα από τα εμβληματικότερα τοπόσημα της κλασικής Αρχαιότητας. Επανασυνδέεται με τα πανανθρώπινα και αναλλοίωτα στον χρόνο ιδανικά της. Δεν μπορώ παρά να επισημάνω πόσο προσφυής είναι η επιλογή, το 2024, του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, καθώς συμπληρώνεται μισός αιώνας ανέφελου δημοκρατικού βίου στην Ελλάδα, για να μας συστήσει άγνωστες δημιουργίες του Πικάσο, τιμώντας αυτή την εμβληματική επέτειο. Άλλωστε, η ίδρυση του Κέντρου Δελφών το 1977 και η λειτουργία του συμπίπτει με το χρονικό άνυσμα της Μεταπολίτευσης, υπηρετώντας, με αφοσίωση και συνέπεια, την προαγωγή των ιδεωδών της Δημοκρατίας, την ανάδειξη του Πολιτισμού, δικαιώνοντας την αποστολή του.
Αξίζουν θερμές ευχαριστίες στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών για την ιδέα της έκθεσης και την άψογη υλοποίησή της, όπως και στον πρόεδρό του καθηγητή Παναγιώτη Ροϊλό και τον διευθυντή του καθηγητή Ανδρέα Γκόφα, αλλά και όλους όσοι εργάστηκαν για να μπορούμε να θαυμάσουμε τα έργα του Πικάσο, με προεξάρχοντα, ασφαλώς, τον επιμελητή της έκθεσης Τάκη Μαυρωτά.
Είμαι βέβαιη ότι η έκθεση, που έχει ήδη περίοπτη θέση στα εικαστικά δρώμενα της χρονιάς, θα κεντρίσει το ενδιαφέρον του κοινού και θα έχει πολλούς επισκέπτες, προσθέτοντας μια ακόμη ψηφίδα στη σημαντική, επί σχεδόν πέντε δεκαετίες, προσφορά του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών”.
Δρ Λίνα Μενδώνη
Υπουργός Πολιτισμού